کی بازار- Devuan  یک توزیع لینوکس با هدف ارائه جایگزینی ساده‌تر برای Debian است. از سال 2014، توسعه‌دهندگان دبیان شروع به حرکت به سمت فریم‌ورک‌های بزرگ و بزرگتر برای مدیریت سیستم‌عامل کرده‌اند. اتخاذ سیستم اولیه (init system) توسط دبیان باعث ایجاد یک اثر موجی[1] در بین جامعه آن شد که موجبات آفرینش Devuan را فراهم کرد. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را بیشتر با این توزیع آشنا کنیم.

Init System یعنی چه؟

سیستم init بخش جدایی‌ناپذیرِ توزیع لینوکس است. این اولین برنامه‌ای است که هسته پس از راه‌اندازی اجرا می‌کند. گذشته از آن، سیستم init تمامی برنامه‌های دیگری را که پس از آن اجرا می‌شوند نیز مدیریت می‌کند.

روش کار سیستم init اینگونه است که به عنوان یک فرآیند "والد" عمل می‌کند و همه فرآیندهای دیگر را در زیر آن قرار می‌دهد. این به init system اجازه می‌دهد تا کنترل برنامه‌هایی را که می‌خواهید اجرا کنید و چگونه می‌خواهید اجرا شوند، به شما بدهد.

علت استفاده از لینوکس Devuan چیست؟

یکی از مهمترین نکات فروش Devuan این است که نسخه‌ای از Debian را بدون سیستم Init SystemD نگهداری می‌کند. درگرچه ممکن است این یک تغییر جزئی به نظر برسد، اما SystemD به مجموعه نرم افزاری تبدیل شده است که پیاده سازی‌های پیشرفته خود را برای خدمات سیستم دارد. به عنوان مثال، اگر از SystemD برای مدیریت فرآیندهای سیستم خود استفاده می کنید، به ناچار از دیمن[2] شبکه آن، NetworkD استفاده خواهید کرد.

این رویکرد می‌تواند برای برخی مشکل‌ساز باشد، زیرا شما اساساً ابزارهای سیستم را در یک پروژه بزرگ و پیشرفته قرار می‌دهید. این بدان معنی است که شما از یک سیستم init استفاده می‌کنید که هنوز به درستی مورد بازرسی قرار نگرفته است. نه تنها این، بلکه از ابزارهای ناپایداری نیز استفاده می‌کنید که به سرعت در حال توسعه هستند. این یک خطر غیرضروری و خطرناک برای بخش مهمی از توزیع لینوکس مانند سیستم init است. از این رو تصمیم Devuan برای ارائه جایگزین‌هایی برای SystemD، آن را به گزینه‌ای جذاب برای افرادی تبدیل می‌کند که می‌خواهند دستگاهی پایدار و ایمن داشته باشند.

چطور به  Devuan دست پیدا کنیم؟

شما می‌توانید یک کپی از Devuan را از آرشیو انتشار رسمی آن یا یکی از آینه‌های توسعه[3] آن دریافت کنید. در آنجا، تعدادی از نسخه‌های Devuan را خواهید دید که می‌توانید دانلودشان کنید. در حال حاضر، سه نسخه وجود دارد که به طور فعال پشتیبانی می‌شوند:

•         ASCII: نسخه اصلی Devuan است. در حال حاضر نسخه پشتیبانی طولانی مدت است. این بدان معناست که این نسخه تنها احتمالاً به‌روزرسانی‌های امنیتی حیاتی را برای سیستم پایه و بسته‌های آن دریافت می‌کند.
•         :Beowulf دومین نسخه Devuan است. مشابه ASCII، یک نسخه پشتیبانی طولانی مدت نیز هست. با این حال، بر خلاف ASCII، Beowulf هنوز تعداد زیادی آپدیت را دریافت می‌کند. این به کاربران اجازه می‌دهد تا سیستم خود را به صورت یکپارچه به آخرین نسخه ارتقا دهند.
•         :Chimaera آخرین نسخه Devuan است. این شاخه پایدار فعلی است. به این ترتیب، همانی است که بیشترین توجه و به روزرسانی را دریافت می‌کند.

ما در این مقاله آخرین نسخه پایدار لینوکس Devuan، Chimaera را نصب خواهیم کرد. برای شروع، لینک devuan_chimaera  و سپس installer-iso  را در بایگانی Devuan انتخاب کردیم.

انتخاب نسخه نصب‌گر

از آنجا، می‌توانید بین دو معماری و تعدادی نسخه نصب‌گر یکی را انتخاب کنید. برای معماری، Devuan فقط amd64 و i386 را پشتیبانی می‌کند. یک قانون کلی خوب که وجود دارد این است که اگر از کامپیوتری استفاده می‌کنید که پس از سال 2008 ساخته شده است، احتمالاً دارید سیستم amd64 را اجرا می‌کنید. با این حال، اگر ساختش برای قبل از 2008 باشد، احتمال زیادی وجود دارد که i386 را اجرا بکنید.  از طرف دیگر، Devuan همچنین از سه نسخه نصب‌گر پشتیبانی می‌کند که می‌توانید یکی از آنها را انتخاب کنید: دسکتاپ، سرور و netinstall.

•         نسخه‌ی دسکتاپ- یک نصب‌گر از پیش تعریف شده است که یک محیط دسکتاپ کامل را برای سیستم Devuan شما نصب می‌کند. اگر Devuan را روی یک سری دستگاه مستقر می‌کنید که با هم کاملاً یکسانند.
•         نسخه سرور- نیز یک نصب‌گره از پیش تعریف شده است که شامل تمام نرم‌افزارهای اصلی سرور بدون پشتیبانی از گرافیک دسکتاپ می‌شود. اگر می‌خواهید Devuan را به عنوان یک سرور نصب کنید و نمی‌خواهید به اینترنت گسترده تر متصل شود، می‌تواند مفید باشد.
•         نسخه netinstall- یک نصب‌گر مینیمالِ Devuan است که به شما بیشترین انعطاف را در حین نصب می‌دهد. با این حال، این نسخه از شما کانکشن نت می‌خواهد زیرا Devuan در حین نصب همه بسته‌ها را به صورت آنلاین دانلود می‌کند.

در مورد ما، نصب را روی یک ماشین مدرن انجام دادیم و می‌خواستیم بیشترین انعطاف‌پذیری را برای سیستم دبیان خود داشته باشیم. به این ترتیب، نسخه amd64 netinstall Devuan را دانلود کردیم.

از آنجا، کار بعدی نوشتن فایل ایمیج در دیسک نصب است. یکی از راه‌هایی که می‌توانید این کار را انجام دهید، استفاده از یک برنامه نگارش تصویر مانند balenaEtcher است.

نصب Devuan

وقتی انجام شد، آنوقت می‌توانید از یو‌اس‌بی خود برای بوت کردن نصب‌گر  Devuan Linux استفاده کنید. مشابه با دبیان، پروسه نصب Devuan netinstall نیز به دو بخش تقسیم می‌شود:

•         نصب‌گر ابتدا گزینه‌های اصلی یونیکس را برای دستگاه شما نصب و پیکربندی می‌کند. اینها شامل زبان سیستم، محلی، ریشه و حساب‌های کاربری شما می‌شود.
•         پس از آن، Devuan گزینه‌های دیگری را که می‌خواهید در بالای نصب اولیه یونیکس اضافه کنید، درخواست می‌کند. اینها شامل گزینه‌هایی برای نصب محیط دسکتاپ و ابزارهای توسعه می‌شوند.

تنظیم زبان سیستم و منطقه زمانی

1.      Devuan با منوی بوت از شما استقبال می‌کند. اینجاست که می‌توانید نصب‌کننده‌ای را که می‌خواهید برای بقیه مراحل استفاده کنید انتخاب نمایید. ما می‌خواستیم از برنامه نصب معمولی استفاده کنیم بنابراین "Install" را زدیم.
2.      این سیستم را به یک ویزارد ساده نصب TUI بوت می‌کند. پس از اتمام، می توانید زبانی را که می خواهید در سیستم خود استفاده کنید انتخاب نمایید. ما انگلیسی را به عنوان زبان سیستم خود انتخاب کردیم.
3.      از آنجا، Devuan لوکیشن جنرال شما را می‌پرسد. از این اطلاعات برای تعیین زمان سیستم و موقعیت مکانی سیستم شما استفاده می‌کند. ما Devuan را در فیلیپین نصب کردیم، بنابراین آن را به عنوان موقعیت مکانی خود انتخاب نمودیم.
4.      وقتی تمام شد  Devuan درمورد طراحی کیبورد پرسید.
5.      اگر از طرح‌بندی خاص زبان مانند AZERTY و QWERTZ استفاده می‌کنید، می‌توانید آن را در اینجا انتخاب کنید.

انتخاب Network Adapter

•         با انجام این کار، نصب‌گر اکنون آداپتور شبکه‌ای را که می‌خواهید در طول نصب استفاده کنید، درخواست می‌کند. نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که این آداپتور باید یک اتصال اینترنتی فعال داشته باشد. دلیل این است که نصب‌گر Devuan در حین نصب به اینترنت متصل می‌شود تا بسته‌های خود را دریافت کند.
•         ما از اتصال اترنت استفاده کردیم بنابراین eth0  را برای آداپتور شبکه خود انتخاب می‌کنیم. سپس نصب کننده Devuan به طور خودکار اتصال اینترنت ما را پیکربندی و راه اندازی کرد.
•         اگر برای نصب Devuan از کانکشن وایرلس استفاده می‌کنید، باید دستگاه خود را برای اتصال به نقطه دسترسی خود پیکربندی کنید. با انتخاب آداپتور بی‌سیم خود در این مرحله می‌توانید این کار را انجام دهید. از آنجا، Devuan فوراً اطلاعات نقطه دسترسی شما را از شما می‌خواهد.

راه‌اندازی نام دامنه و میزبانی

•         اکنون نصب‌گر نام میزبان سیستم شما را می‌خواهد. این به عنوان نام دستگاه زمانی که در یک شبکه در معرض دید قرار می‌گیرد، عمل می‌کند. اسم دستگاهم را «دووان» گذاشتیم.
•         پس از آن، باید نام دامنه دستگاه خود را وارد کنید. اگر Devuan را روی دستگاهی نصب می‌کنید که در معرض اینترنت قرار می‌گیرید مسئله مهم می‌شود. در این صورت، شما باید یک «نام دامنه کاملاً واجد شرایط» برای آن دستگاه ارائه دهید.
•         از طرفی دیگر، اگر فقط Devuan را روی یک دستگاه لوکال نصب کنید، می‌توانید هر چیزی را در اینجا تنظیم کنید. ما از زمانی که Devuan را به صورت لوکال نصب کردیم، نام دامنه خود را روی devuan.local.arpa  تنظیم کردیم.

راه‌اندازی روت پسورد و اکانت کاربری

•         در مرحله بعد، شما باید یک رمز عبور برای حساب کاربری root ایجاد کنید. در اینجا، باید مطمئن شوید که این یک رمز عبور منحصر به فرد برای این حساب است. علاوه بر این، شما همچنین باید این رمز عبور را در جایی امن ذخیره کنید.
•         نصب‌گر Devuan سپس شما را مجبور خواهد کرد نام و پسوردی برای اکانت کاربری خود درست کنید.

انتخاب طراحی پارتیشن  

نصب‌گر Devuan حال شما را مجاب می‌کند به پارتیشن‌بندی دیسک خود. از بین این گزینه‌ها می‌توانید دست به انتخاب بزنید:

•         پارتیشن‌بندی دستی- به شما این امکان را می‌دهد که بیشترین انعطاف‌پذیری را با اندازه پارتیشن‌بندی و چیدمان هارد دیسک داشته باشید.
•         LVM رمزگذاری و هدایت‌شده- به شما امکان می‌دهد یک حجم رمزگذاری‌شده برای Devuan ایجاد کنید. این کار را با ایجاد یک حجم نرم افزار رمزگذاری شده انجام می‌دهد. علاوه بر این، استفاده از این گزینه به این معنی است که هر زمان که دستگاه خود را بوت می‌کنید، باید رمز عبور خود را وارد کنید.
•         LVM هدایت‌شده- شبیه همتای رمزگذاری شده خود است که به شما امکان می‌دهد از حجم نرم افزاری برای Devuan استفاده کنید. این به ویژه برای کاربرانی مفید است که از چندین درایو استفاده می‌کنند و می‌خواهند آن درایوها به طور یکپارچه با یکدیگر در تعامل باشند.
•         دیسک کلی هدایت‌شده- یک طرح از پیش تنظیم پارتیشن است که جدول پارتیشن قبلی را پاک کرده و از کل دیسک برای Devuan استفاده می‌کند. این به کار افراد علاقه مند به اجرای Devuan بر روی دستگاه خود می‌آید.

ما از گزینه  Guided Entire Disk برای اختصاص دادن کل دیسک به Devuan استفاده کردیم.

پارتیشن‌بندی دیسک

•         دیسکی را که می‌خواهید پارتیشن‌بندی کنید انتخاب کرده و گزینه‌هایی را بردارید که هارددیسک را به شما نشان می‌دهد. سپس ENTER را بزنید. ما دستگاهِ داخلِ /dev/sda” بود.
•         نصب‌گر سپس از شما نقشه پارتیشنی را که می‌خواهید برای این هارد دیسک استفاده کنید می‌خواهد. شما می‌توانید انتخاب کنید که آیا می‌خواهید یک پارتیشن جداگانه برای روت فولدرها داشته باشید یا خیر.
•         با این حال، در بیشتر موارد، قرار دادن تمام فولدرها در یک پارتیشن برای استفاده روزانه کافی است. به این ترتیب، ما آن گزینه را در این مرحله انتخاب کردیم.
•         در نهایت، نصب‌گر Devuan تمام گزینه‌هایی را که برای پارتیشن ‌ندی دیسک انتخاب کرده اید نمایش می‌دهد. از اینجا، همچنان می‌توانید هر گزینه قبلی را که انتخاب کرده اید تغییر دهید.
•         با این حال، هنگامی که راضی شدید، می‌توانید Enter را در "Finish partitioning and write changes to disk" فشار دهید. با این کار تمام تنظیماتی که روی دیسک خود تنظیم کرده اید انجام می‌شود.
•         از انجا Devuan همچنین خودکار سیستم پایه خود را بعد از آن دانلود و نصب خواهد کرد.

دانلود منابع پکیج طرف‌سوم

با نصب سیستم پایه، کاری که باید انجام دهید این است که تمام بسته های طرف‌سوم را برای سیستم خود دانلود کنید.

•         در مرحله بعدی نصب کننده Devuan از شما آینه اصلی را می‌خواهد که تمایل دارید برای دانلود بسته های طرف‌سوم استفاده کنید. با این حال، برای اکثر موارد، آینه پیش‌فرض deb.devuan.org  باید کافی باشد.
•         اکنون باید انتخاب کنید که آیا می‌خواهید هنگام دانلود بسته‌های طرف‌سوم، پروکسی تنظیم کنید یا خیر. از آنجایی که ما از هیچ پروکسی استفاده نمی‌کنیم، این را خالی گذاشتیم و فقط Enter را فشار دادیم.

انتخاب پکیج‌ها

•         نصب‌گر Devuan اکنون مجموعه کوچکی از نرم افزارها را به شما ارائه می‌دهد که می توانید آنها را دانلود و برای سیستم خود لود کنید. این شامل اکثر محیط‌های دسکتاپ و ابزارهای معمول طرف‌سوم برای ورک‌لودهای خاص می‌شود.
•         ما می خواستیم یک دسکتاپ XFCE داشته باشیم بنابراین با استفاده از Space آن را انتخاب کردیم و Enter را فشار دادیم تا آن را دانلود و برای سیستمم نصب کنیم.

انتخاب  Init System

همانطور که در بالا توضیح داده شد، یکی از اصلی ترین نقاط فروش Devuan این است که به شما آزادی نصب یک سیستم init جایگزین را می‌دهد. در آن، سه گزینه را در اختیار شما قرار می‌دهد:

Sysvinit سیستم سنتی init برای لینوکس است. این ساده است و باید برای یک سیستم دسکتاپ ابتدایی که به هیچ رفتار پیچیده ای برای مدیریت برنامه ها نیاز ندارد کافی باشد.

OpenRC یک نسخه بهبود یافته از سیستم کلاسیک sysvinit است. در مقایسه با نسل قبلی خود مدرن تر و قدرتمندتر است. با این حال این یعنی منحنی یادگیری[4] شیب‌دارتری دارد.

Runit یک رویکرد ساده‌تر و تمیزتر برای سیستم های init است. همچنین این سه گزینه جدیدترین مبلغ است. این بدان معناست که runit به اندازه sysvinit و OpenRC تست و ممیزی نشده است. با وجود این، اگر به دنبال سیستم init هستید که نگهداری و درک آن آسان باشد، runit همچنان مفید است.

راه‌اندازی بوت‌لودر

آخرین گام در نصب Devuan راه‌اندازی GRUB bootloader است:

•         نصب‌گر Devuan از شما می‌پرسد که آیا می خواهید GRUB را روی هارد دیسک اصلی خود نصب کنید یا خیر. "بله" را انتخاب کنید.
•         محل نصب GRUB را انتخاب کنید. هارد دیسک خود را انتخاب کنید و Enter را فشار دهید. این GRUB را برای دستگاه شما دانلود، نصب و پیکربندی می‌کند.
•         پس از اتمام، اکنون یک دستگاه Devuan تازه نصب شده دارید. تنها کاری که باید انجام دهید این است که دستگاه را مجددا راه اندازی کنید تا در توزیع جدید لینوکس لود شود.
  

اکنون Devuan Linux را با موفقیت نصب کرده‌اید. علاوه بر این، شما اکنون درک اولیه‌ای از نحوه عملکرد سیستم های init دارید و  اینکه چرا انتخاب یکی از آنها برای امنیت و ثبات شما ضروری است.

پرسش‌های پرتکرار

آیا برای شاخه (ناپایدار) Sid در Devuan معادلی وجود دارد؟

بله! شاخه ناپایدار در Devuan سرس (Ceres) نام دارد. می توانید با افزودن خط زیر به فایل "/etc/apt/sources.list" خود به آن مهاجرت کنید:

deb http://deb.devuan.org/merged ceres          main

وقتی انجام شد می‌توانید با اجرای فرمان زیر پیکربندی خود را به کار بگیرید:

sudoapt update

جدا از داشتن دیسک رمزگذاری‌شده، برای امنیت‌بخشی سیستم Devuan خود باید چه کارهای دیگری بکنم؟

یکی از رایج‌ترین راه‌های ایمن‌سازی سیستم، نصب بوت لودر در یک درایو جداگانه است. شما می‌توانید این کار را با انتخاب یک دیسک دیگر هنگام نصب بوت لودر انجام دهید. با این حال، یک نکته مهم که باید به آن توجه کنید این است که با انجام این کار، بخش مهمی از فرآیند بوت را به دیسک دیگری منتقل می‌کنید. این بدان معناست که اکنون باید هر بار که کامپیوتر خود را بالا می آورید، آن دیسک را وارد کنید.

[1]Ripple effect، به پدیده‌های اطلاق می‌شود که پس از سقوط جسمی در درون یک مایع، چندین موج ایجاد شده و به سمت بیرون گسترش پیدا می‌کنند. در اقتصاد از این مفهوم برای بیان چندبرابر شدن و رشد تصاعدی استفاده می‌شود. در روانشناسی برای بیان اثر غیرمستقیم یک عامل اجتماعی، بیان می‌شود. این مفهوم در علم کامپیوتر هم کاربرد دارد.

[2]Daemon:  یک برنامه است که به جای اینکه تحت کنترل مستقیم یک کاربر تعاملی باشد، در پس‌زمینه اجرا می‌شود. 

[3] development mirror

[4]learning curve: منحنی یادگیری یک نمایش گرافیکی از رابطه بین میزان مهارت یک فرد در انجام یک کار و میزان تجربه آنها است.

منبع: کی بازار (فروشگاه آنلاین نرم افزارهای اورجینال)، با دریافت انواع لایسنس‌های معتبر از تامین‌کنندگان جهانی این امکان را برای تمام کاربران فراهم آورده است تا در چند ثانیه، از خدماتی بین‌المللی لذت ببرند. در کی بازار امکان خرید لایسنس‌های اورجینال نرم افزار‌های کاربردی و امنیتی(ویندوز اورجینال، آفیس اورجینال، آنتی ویروس اورجینال، آنتی ویروس کسپرسکی، آنتی ویروس پادویش و آنتی ویروس نود 32) بصورت ارسال آنی فراهم آمده است.